AYGEN CREATİVE ART
Hakkımızda
AYGENCREATIVEART, geleneksel Türk el sanatlarından olan çiniyi modern ve interaktif bir yaklaşımla yeniden yorumlayan bir atölyedir. Özlem Aygen tarafından kurulan atölye, her biri el emeğiyle üretilmiş çini seramiklere hayat verirken, bu sanatın nesiller boyu süren mirasını yaşatıyor.
ÇİNİ SANATINA YAKINDAN BAKIŞ
Çini Sanatı Nedir?
Çini sanatı, Osmanlılardan günümüze kadar gelmiş olan Türk
sanatlarından kabul edilen bir tür killi topraktan meydana getirilen ve
fırında pişirilen, bir yüzeyi sırlanmış, çeşitli renk ve motiflerle süslenmiş,
seramik parçasına denir. Çini sanatı, iç ve dış mimari süslemelerin
yanı sıra toprağın pişirildikten sonra şekil verilip kap-kacak, tabak, vazo,
kase vb. şeklinde eşyalar üretilmesine imkan sağlayan bir el sanatıdır. Çini
yapma sanatı da Çinicilik olarak adlandırılır.
Çini Sanatı Tarihi
Çini sanatı, adını porselen sanatının ortaya çıktığı Çin’den alır ve mimari süslemelerde kalıcı renklilik sağlayan sır tekniğine dayanır.
Eski Mısır ve Mezopotamya’dan itibaren gelişen bu sanat, Karahanlılar, Gazneliler, Hârizmşahlar ve özellikle Selçuklu döneminde (camiler, medreseler, saraylar) kullanılan mozaik ve geometrik motiflerle zenginleşmiştir.
Osmanlı dönemiyle birlikte İznik ve Kütahya çinileri öne çıkar; 16. yüzyılda çinicilik doruk noktasına ulaşır ve cami çinilerine “Kaşi”, eşyalarda kullanılanlara “Evani” denilir.
Zaman içinde farklı renk ve motiflerle çeşitlenen çini sanatı, geleneksel Türk el sanatı olarak günümüze kadar varlığını sürdürmüştür.
İznik Çinisi
İznik (eski adıyla Nicaea), Osmanlı başkentliği döneminde Bursa’nın etkisiyle çini sanatının yoğun olarak yapıldığı ilk merkezdir. Yeşil Cami, Muradiye Cami, Edirne Muradiye Cami ve Çinili Köşk’teki çiniler, İznik çinisinin örnekleridir. Geometrik motifler ve mavi, siyah, lacivert, turkuaz renkler öne çıkar. Mozaik ile sırlı boya (sır altı) teknikleri kullanılır ve 16. yüzyılda, Osmanlı sarayının etkisiyle, İznik çiniciliği en parlak dönemini yaşamıştır.
Kütahya Çinisi
Kütahya’da seramik (çini) sanatı, Osmanlı döneminde 14. yüzyıl sonlarında ortaya çıkmıştır.
Coğrafi konumu, hammadde kaynakları ve Ermeni çinicilerin ticaret ağları, burada çiniciliğin gelişimini hızlandırmıştır.
İznik çinisinin gerilemesiyle artan talep, özellikle 18. yüzyıldan sonra Kütahya’yı çini üretiminin öncü merkezi konumuna getirmiştir.
Günümüzde Kütahya, Çanakkale gibi kentlerle birlikte, Osmanlı’dan miras aldığı çinicilik geleneğini sürdüren en önemli şehirlerden biridir.
Kütahya Çinisi ve İznik Çinisi Farkları
Kütahya ve İznik çinileri arasındaki temel fark, kullanılan renk paletidir.
Kütahya’da renk çeşitliliği genişken, İznik’te mavi, turkuaz, yeşil ve kırmızı ana renklerdir.
İznik çinisinin kuvars temelli yapısı, sertlik ve renklerin canlılığını artırır.
Ayrıca dört katmandan (ham karo, astar, renklendirme, sırlama) oluşması, İznik çinilerini dayanıklı ve parlak kılar.